De meeste kuipplanten moeten in de herfst naar binnen aangezien vele soorten niet winterhard zijn. In veel huizen is helaas geen goede overblijfruimte beschikbaar. U hoeft de planten in de winter niet te laten groeien, maar moet ze juist heel kalm zien te houden. Ze krijgen daarom een rustperiode. U heeft daarvoor een ruimte die licht en luchtig en ca. 5 tot 8 graden Celcius is nodig. Een te hoge temperatuur geeft luisproblemen, te vroege hergroei en kan in combinatie met te weinig licht veel schade aan uw planten aanbrengen.
Het valt niet te ontkennen dat in feite elke plant zijn eigen eisen stelt aan de overwintering, maar dat valt in huis niet te realiseren. Gelukkig zijn er ook kwekerijen die gespecialiseerd zijn in het overwinteren van kuipplanten en ze voor een klein bedrag voor u opslaan en verzorgen. Dit is voor u zeer gemakkelijk en bent u ervan gegarandeerd dat u volgend jaar weer mooie kuipplanten heeft.
Maak voordat de planten naar binnen gaan de potten goed schoon en controleer de planten op slakken en andere insecten. Te groot geworden planten en planten die toch hun blad in de winter verliezen kunt u nu al voor een deel snoeien. Dit maakt tevens de winteropslag gemakkelijker.
De overgang van buiten naar binnen kan het beste fasegewijs gebeuren omdat anders veel plotselinge bladval kan optreden. Bladverliezende kuipplanten zoals Fuchsia en Datura mogen wel wat donkerder staan in de winter, Fuchsia kan zelfs worden ingekuild. Agapanthus kan eventueel in de winter zelfs al het blad verliezen en hergroei in het voorjaar verloopt meestal probleemloos.
Water geven doen we in de winter alleen als de kluit droog aanvoelt. Giet daarbij telkens een beetje en vooral niet heel veen in één keer. Hierdoor zal de potkluit beter in conditie blijven. Als uw kuipplanten in de warme kamer overwinteren, dan moet u ze gewoon water en soms ook wat voeding geven.
Sommige tuinplanten kunnen slecht tegen kou of vorst. Ook zijn er tuinplanten die een te vochtige omgeving in de winter niet overleven. Goed afdekmateriaal hiervoor is stro, dennentakken, blad of bladriet. Ook jute of eventueel gaatjesfolie is bruikbaar. Gebruik vooral geen zwarte folie.
Cortaderia is vooral gevoelig voor een teveel aan water. In het voorjaar zullen jonge uitlopers als gevolg daarvan gemakkelijk verrotten. Bind daarom de halmen van de planten vóór de winter samen zodat het regenwater niet gemakkelijk het tere hart van de plant kan aantasten. Ook wordt de plant hierdoor beschermd tegen strenge vorst.
U kunt struikrozen het beste de winter doorbrengen door wat aarde rond de plant weg te halen en dit als een aardeheuveltje tegen de stam bij de entplaats aan te brengen. Dit wordt ook wel aanaarden genoemd. De ruimte ronde de plant kunt u opvullen met gedroogde koemest, stalmest of compost. Het gaat er vooral om de entplaats tegen vorst te beschermen. In het voorjaar kunt de aarde weer verwijderen. Stamrozen kunt u het beste inpakken met jute, stro of ander materiaal.
Advies voor het snoeien is natuurlijk gebaseerd op de ideale situatie voor de plant en tevens voor de vormgeving van de tuin. Het gezegde 'snoei geeft groei en bloei' gaat vrijwel altijd op, alhoewel teveel wegsnoeien weleens averechts kan werken. Voor de bloemschikker geldt dat hij eigenlijk pas wilt gaan snoeien als de ranken of takken voor een schikking nodig zijn. Een beetje afwijken van de ideale snoeitijd is dan soms gewenst.
Als de kroon van een heester te dicht of verward is gegroeid, kunt u deze nu snoeien of beter nog een verjongingskuur geven. Haal eerst het dode hout weg en zaag vervolgens de oude dikke takken op 10 tot 15 centimeter boven de grond af. De afgezaagde takken zullen in het voorjaar opnieuw uitlopen. Snoei niet als het vriest.
Bomen zoals de Acer (esdoorn) en de Betula (berk) Carpinus betulus (haagbeuk) gaan gemakkelijk bloeden na het snoeien. Dit bloeden vindt plaats als het groeiseizoen in het voorjaar weer aanbreekt. Daarom kunt deze beter in november of eventueel in december snoeien. Bloemschikkers kunnen van deze bomen of struiken in het voorjaar ook beter geen takken afknippen.
Snoei de klimplanten terug op twee tot vijf ogen. We doen dit vanaf de aangebonden takken die we ook wel vormtakken of gesteltakken noemen. Wisteria kunt u terugsnoeien tot 2 tot 5 ogen. Het zal tevens de bloei enorm bevorderen. Hoe ver u terugsnoeit hangt mede af van hoe compact u de plant wilt vormen. Te kort snoeien kan bloeistagnatie geven.
Struiken die in het voorjaar bloeien, denk aan Citisus, Prunus triloba of Forsythia, moeten nu niet worden gesnoeid aangezien ze dan niet bloeien. Deze struiken bloeien namelijk op het hout dat in de zomer is gevormd. Daarom moet u ze direct na de bloei snoeien.
Deze struiken bloeien meestal op overjarig hout. Om de struiken in model te houden en jonge takken te laten uitgroeien, mag u ze nu wel snoeien. Snoei alleen de dikke oudste takken weg. Het snoeien zal tevens de bloei bevorderen. Enkele voorbeelden: Kolkwitzia en Philadelphus (boerenjasmijn).
Als u bolgewassen die in het vroege voorjaar moeten bloeien nog niet hebt geplant, dan is het nu de hoogste tijd om dit te doen. Bollen kunnen ook verdrogen of als u nog wacht is het gewoon te laat geworden.
U kunt de vijver het beste in november schoonmaken. Dit betekent dat u het in de vijver gevallen blad moet verwijderen. Dit kunt u het beste doen door elke dag het op het water drijvend blad te verwijderen zodat dit niet op de bodem gaat rotten. Reeds rottend blad op de bodem kunt u met een schepnet verwijderen. In een polyester of betonnen vijver kunt u ook een riek of hark gebruiken. Laat dode stengels van waterplanten staan, want deze zorgen bij een bevroren vijver voor lucht en gasuitwisseling. Dit is beter voor de vissen.
Haal waterplanten die kunnen bevriezen, zoals de waterlelie, uit de vijver en bewaar ze in een bak met molm op een vorstvrije plaats. Dit geldt natuurlijk alleen voor heel ondiepe vijvers. Tropische waterplanten zoals Pistia stratiotes kunt u in huis in een schaal met water laten overwinteren. Haal de waterpomp die in een ondiepe vijver staat er tijdig uit, maak hem schoon en berg hem vorstvrij op.
In de herfst vallen de blaadjes van de bomen. De tuin kan er zelfs mee bedekt worden. Wat doen we met het blad? Haal alle bladeren weg welke op uw wintergroene planten liggen en verwijder ook alle bladeren van het gazon. Bladeren onder struiken of bomen kunt u gerust laten liggen.
U kunt het zachte blad zoals van de Hippocastanum (kastanje) en blad van heesters het beste direct in de composthoop verwerken. Het harde stugge blad van de Quercus (eik) of van de Fagus (beuk) kunt u gebruiken om vaste planten die vorstgevoelig zijn mee af te dekken. Een handige methode om wegwaaien te voorkomen is het plaatsen van een gazen cilinder en dit met blad te vullen. U kunt ook het blad over de plant leggen en een stukje gaas of kunstgaas er overheen leggen en dit met een paar stokken vastzetten.
Afgevallen bladeren en algen die op de bestrating liggen of groeien vormen een groot gevaar voor u en voor anderen. Vooral gladde tegels en tegels die een fraaie toplaag hebben vormen een gevaar. Ook in de schaduw liggende bestrating die last heeft van algaanslag of mosgroei vraagt onze constante aandacht. Uitglijden is zo gebeurd met alle gevolgen van dien. Verwijder daarom dagelijks het afgevallen blad en houd het tegelwerk schoon door het regelmatig met een harde bezem en water te boenen. In het uiterste geval kunt u een biologisch afbreekbare mosdoder toepassen.
In de maand november kunt u het beste uw tuinmeubilair goed schoonmaken en binnen opbergen. Teakhouten meubels mogen ook buiten blijven staan, welke u na de vorst met een sopje en een borstel kunt schoonmaken. Teakhouten meubels kunt u beter niet met een hogedrukspuit bewerken aangezien hierdoor de poriën van het hout kunnen beschadigen. Kunststof meubels mogen absoluut niet buiten in kou en vorst blijven staan aangezien deze gemakkelijk door de zon kunnen verkleuren. Rotanmeubels moeten goed schoon en droog worden gemaakt. Daarna eventueel bijwerken, losse delen vastzetten en de meubels droog opbergen.
Zet de buitenkranen open en laat leidingen leeglopen, nadat u de afsluiter in huis heeft dichtgedraaid. Laat ook ondergrondse sproeisystemen leeglopen en controleer het systeem op schade. Laat tuinslangen eveneens leeglopen, maak ze schoon en berg ze op in een een droge en donkere vorstvrije plaats.
Tuinornamenten zoals pergola's kunt u ook schoonmaken en eventueel op een droge dag met een beschermingsmiddel behandelen. Zorg er wel voor dat klimplanten niet mee worden behandeld.
Geef al het gereedschap dat u niet meer nodig heeft een goede schoonmaakbeurt, controleer het, slijp het eventueel en vet het in.
Als u in de tuin soorten wilt aanplanten waar u als bloemschikker iets aan heeft, dan is het nu de tijd om plannen te maken. U kunt dan in de komende maanden de juiste soorten aanschaffen.
Terug naar overzicht
